Energie Herstel

Uitleg over de verbinding tussen trauma, de nervus vagus en het stressrespons

Wat ik nu ga zeggen klinkt misschien ongelooflijk, maar een deel van jou is verslaafd aan stress. Wanneer we langdurig in een bepaalde emotionele toestand verkeren, worden de neurologische netwerken die hiermee verbonden zijn steeds sterker. Het brein maakt geen onderscheid tussen positieve en negatieve ervaringen; het doel is simpelweg overleven. Dit proces is vergelijkbaar met het trainen van spieren: hoe meer je iets oefent, hoe sterker dat netwerk wordt.

De anatomie van stress en het belang van zelfzorg

Vandaag wil ik het met je hebben over stress en waarom liefdevolle zelfzorg zo belangrijk is. Bij trauma denk je misschien aan grote, impactvolle gebeurtenissen zoals ongevallen, geweld of rampen. Iets wat een grote en blijvende schok veroorzaakt. Maar trauma kan ook minder zichtbare gebeurtenissen omvatten die ons brein niet kan verwerken en die worden opgeslagen in ons lichaam totdat we ze veilig kunnen ontladen.

Wat is trauma?

Trauma is alles wat ons brein niet kan verwerken en wordt opgeslagen in ons lichaam en cellen totdat het veilig genoeg is om het te ontladen. Als we signalen opvangen dat iets niet helemaal veilig is, schakelt ons lichaam in overlevingsmodus, klaar om te vechten, vluchten, bevriezen of verstarren.

Wat gebeurt er in je lichaam?

Wanneer we stress ervaren, gebeurt er van alles in ons lichaam. Twee belangrijke processen zijn de vrijgave van adrenaline en cortisol. Adrenaline geeft je de energie om te vechten, vluchten of bevriezen. Cortisol helpt je tijdens deze reacties door ervoor te zorgen dat je minder pijn ervaart. Dit gebeurt allemaal in ons reptielenbrein, het oudste deel van ons brein, dat geen onderscheid maakt tussen verschillende soorten bedreigingen.

Het reptielenbrein

Ons reptielenbrein reageert hetzelfde of je nu schrikt van een tijger, een enge brief krijgt, of je schoonmoeder op bezoek komt. Een belangrijk aspect van ons brein is dat het geen onderscheid maakt tussen wat we daadwerkelijk zien of ervaren en wat we denken. Wanneer ons brein iets als bedreigend waarneemt, reageert het alsof die bedreiging echt is, ongeacht of deze voortkomt uit een externe gebeurtenis of een interne gedachte. Dit betekent dat zelfs onze gedachten ons in een staat van stress kunnen brengen.

Daarom is het cruciaal om mild te zijn in de gedachten die we hebben. Als we onszelf veroordelen of negatieve gedachten over onszelf of onze situatie koesteren, kan ons brein deze gedachten interpreteren als realiteit. Dit activeert de stressrespons en houdt ons in een staat van overlevingsmodus, wat ons welzijn verder onder druk zet.

Wanneer je merkt dat je negatieve of verontrustende gedachten hebt, probeer dan bewust een stap terug te nemen. Vraag jezelf af of deze gedachten echt de waarheid weerspiegelen of dat ze voortkomen uit angst of zelfkritiek. Door mild en begripvol met jezelf om te gaan, kun je deze negatieve gedachten in perspectief plaatsen en je brein helpen ontspannen. Het doel is om jezelf de ruimte te geven om te groeien en te herstellen, zonder de druk van onnodige zelfveroordeling.

Ons reptielenbrein ziet al deze situaties als potentiële bedreigingen. Dit mechanisme is iets waar onze moderne maatschappij vaak geen rekening mee houdt, waardoor veel mensen niet beseffen dat hun stressreacties eigenlijk normaal zijn op normale gebeurtenissen.

voorbeelden van overlevingsstress

Iemand die zich uitgesloten voelt op school of werk, ervaart overlevingsstress. Voor ons reptielenbrein staat buitensluiting gelijk aan de dood, omdat we vroeger zonder de bescherming van de groep moesten overleven in de wildernis. Andere stressfactoren zijn bijvoorbeeld eenzaamheid, verlies van inkomen of een partner, en angst voor ziekte.

Reguleren van stress

Het verschil tussen langdurige stress en snel herstel ligt in hoe goed je zenuwstelsel de stress en emoties kan reguleren. Stel je voor dat twee personen hetzelfde meemaken: de één kan zichzelf geruststellen en heeft een ondersteunend netwerk, terwijl de ander veel zelfkritiek heeft en geen emotionele steun. De eerste persoon zal waarschijnlijk sneller herstellen dan de tweede.

Belang van liefdevolle Zelfzorg

Het is cruciaal om liefdevol tegen jezelf te praten. Je brein maakt geen onderscheid tussen kritiek van anderen en zelfkritiek. Als je boos op jezelf bent, blijft je lichaam in overlevingsmodus. Door liefdevol en begripvol tegen jezelf te zijn, kun je je brein geruststellen en de stressreactie verminderen.

Lees hier over oefeningen die je kunt inzetten om je lijf te laten zakken in stress en spanning.

Laat een antwoord achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *