Sturen op een bodybattery, wat is dat?
Eerder schreef ik de blog “door de inzet van een activity tracker wordt herstel meetbaar”. Hierin vertelde ik dat wij vanuit de praktijk Energie Herstel werken met de Garmin vivosmart 4. Na een zoektocht en het uitproberen van verschillende activity trackers is bewust gekozen voor het merk Garmin. Dit omdat Garmin gespecialiseerd is op het gebied van stresslevels en het inzichtelijk maken van een bodybattery. Er is gekozen om in de praktijk te werken met de basisvariant, de Garmin vivosmart 4, omdat deze klein is aan de pols, redelijk betaalbaar en alle functies heeft welke nodig zijn om te sturen op stress, activiteiten en herstel. Uiteraard zijn duurdere varianten ook mogelijk maar door de basisvariant te gebruiken zorgt dit ervoor dat in de behandeling, dit voor veel mensen de drempel lager maakt voor uiteindelijke eigen aanschaf (mocht het gebruik hiervan bevallen). De duurdere en uitgebreidere varianten van de Garmin hebben doorgaans uitgebreidere sportfuncties. De bodybattery, stresslevels en activiteiten worden op de basisvariant voldoende geregistreerd waardoor deze voldoende is voor onze behandeling. De Garmin heeft specifiek de functie ‘de bodybattery’, iets wat tot op heden andere activity trackers nog niet hebben. Juist deze functie is heel helpend in de bijsturing naar herstel.
Maar wat doet deze functie ‘de bodybattery’? En waarin helpt deze functie bij herstel?
De bodybattery van de Garmin is ontwikkeld door Firstbeat Analytics. Het is een functie welke je helpt bij te houden hoeveel energie je hebt en hoeveel je nog kunt inzetten. Binnen de ergotherapie zijn hier eerder verschillende methodes voor ontwikkeld (zoals o.a. de activiteitenweger en de lepeltheorie). Deze worden gebruikt op een score waarvan iemand zelf de zwaarte bepaalt. Iets wat voor het eerst anders is met de bodybattery van de garmin. Omdat deze door het verzamelen van fysieke gegevens een beeld geven van jouw energieniveau op een bepaald moment. Hierdoor kun je goed terugzien, dat wanneer iemand een slechte nacht heeft gehad, dat dit direct een weerslag heeft op je activiteiten de volgende dag. Maar ook wanneer iemand ziek is, een vaccin heeft gekregen, alcohol heeft genuttigd of zwaar heeft gegeten. Dit heeft allemaal invloed op je energieniveau. Vanuit Garmin worden er ook regelmatig blogs gepubliceerd met relevante onderwerpen.
De bodybattery verbindt verschillend gegevens zoals over stress, slaap, herstel en lichamelijke activiteit. De bodybattery geeft een getal aan tussen de 5 en de 100. Wanneer je ’s morgens wakker wordt geeft de garmin een indicatie door middel van een getal in hoe groot je vermogen is van je “batterij” voor deze dag. Hoe hoger het getal (0-100), hoe voller je accu. Doorgaans is je Body Battery aan het begin van de dag (door een nacht slapen) hoog en neemt het getal gedurende de dag af door verschillende factoren. Maar ook gedurende de dag, kun je oplaadmomenten creëren waardoor je bodybattery weer kan stijgen.
Je kunt de accu vergelijken met een batterij van je telefoon. Hoe vaker je je telefoon gebruikt, hoe sneller de batterij leeg is. Het menselijk lichaam werkt hierin hetzelfde, hoe stressvoller en actiever je leven is, hoe sneller je ‘leeg’ bent. Een lege accu hebben is niet erg, als je maar de tijd neemt om weer volledig op te kunnen laden. En dit werkt hetzelfde als bij je telefoon. Wanneer je je eigen accu helemaal hebt leeg getrokken, duurt het langer voordat je weer volledig bent hersteld. En in de praktijk zie ik vaak mensen die zichzelf langere tijd hebben uitgeput of leeg getrokken Dan is het verkrijgen van een gezonde bodybatterij welke na een goede nacht voldoende oplaadt niet direct haalbaar.
Dit kost dan ook meer tijd maar geeft wel een indicatie van waar je staat. En op basis van de verkregen gegevens leer jij bijsturen.
De bodybattery geeft een getal te zien maar wordt in de bijbehorende app ook weergegeven in een grafiek. Hierin kun je zien op welke momenten je energie verliest. Deze energie gaat verloren door activiteiten (fysieke inspanning) maar ook door stress. En stress hoeft niet per se de stress te zijn waar jij aan denkt zoals bijvoorbeeld het geven van een presentatie. Maar als jij activiteiten snel uitvoert, of onvoldoende let op je ademhaling, of als je in de felle zon zit, in een drukke omgeving verkeert, je lichaam een virus aan het bestrijden is of andere soortgelijke activiteiten uitvoert, kan je lijf dit registreren als stress.
Hoe wordt stress met de Garmin gemeten?
De registratie van jouw stressleven wordt gebaseerd op hartslag en hartslagvariatie. Via de optische hartslagsensor verzamelt het horloge hartslaggegevens om vervolgens de interval (tijdsduur) tussen de hartslagen te bepalen. De wisselende tijdsduur tussen elke hartslag wordt geregeld door het autonome zenuwstelsel. Hoe minder variabiliteit tussen de hartslagen, hoe hoger jouw stresslevel. Het zenuwstelsel kan door stress uit balans raken en wanneer dat gebeurt, ontstaan er uiteindelijk stressklachten. Het is goed om te weten dat het monitoren van stress met jouw Garmin smartwatch gebaseerd is op wetenschappelijke basis en kennis van het autonome zenuwstelsel.
Het ingewikkelde zenuwstelsel in je lichaam heeft een bepaald gebied dat het autonome zenuwstelsel (ANS) wordt genoemd. Het ANS voert, zoals de naam al aangeeft, automatisch bepaalde lichaamsfuncties uit, zoals de spijsvertering, de hartslag en de normale ademhaling. In het ANS worden stress en herstel geregeld via subsystemen, het orthosympathische en parasympathische zenuwstelsel. Het orthosympathische zenuwstelsel is de bron van onze instinctieve “vecht of vlucht”-reactie op stress. Dit is hoe ons lichaam zich voorbereidt om te werken. Het parasympathische zenuwstelsel bestuurt onze rust- en spijsverteringsfuncties en deze functies funtioneren onbewust.Je hartslag wordt nauwkeurig gereguleerd door je ANS, waarbij zowel de hartslag als de hartritmevariabiliteit (HRV) wordt bepaald. HRV is de variatie in tijdsintervallen tussen hartslagen. Het verschil is in milliseconden, dus zien we meestal geen veranderingen in de HRV zoals bij de hartslag (slagen per minuut). Dit betekent dat een analyse van de hartslag van het ene op het andere moment overgangen tussen de vecht of vluchtmodus en de rust en spijsverteringsmodus kan onthullen. Wanneer je stress ervaart, neemt je hartslag toe en neemt je hartritmevariabiliteit af. Dat eerste merken we, maar het laatste vertelt je juist het meeste over je huidige toestand. Stress verhoogt de hartslag en verlaagt de HRV. Wanneer je ontspannen en in rust bent, neemt je hartslag af terwijl de HRV omhoog gaat. Zie het zo: je hart is een fijn afgestelde motor die alleen het benodigde aantal toeren maakt, en die afstelling is zo goed dat het toerental elke seconde kan veranderen.
Maar een lage HRV duidt op stress en stress betekent dat je orthosympathisch systeem de touwtjes in handen heeft. Hoge HRV betekent rust en rust betekent dat je parasympathische systeem aan het roer staat. Wanneer alles in balans is, toont je Body Battery een regelmatige cyclus van ontladen en opladen over een bepaald tijdsverloop. Die cyclus kan verstoord raken door uitputting of o.a. ziekte waardoor je bijvoorbeeld overdag sneller vermoeid raakt of ’s nachts slechter tot rust komt. Wil jij meer weten welke factoren jouw lijf als stress kunnen ervaren? Lees dan hier onder de meest gestelde vragen van de Garmin.
Zoals ik eerder noemde wordt de bodybatty weergegeven in een getal maar ook in een grafiek met verschillende kleurtjes waarin activiteit, rust en stress worden getoond. Hierdoor kun je goed zien, waarop je bent leeggelopen en wat dit jou heeft gekost. Ziek of uitgeput zijn (herstellen van een burn-out of griep) is iets wat tijd en energie kost voor het lijf. Belangrijk om in je achterhoofd te houden is dat de Garmin als tool wordt gebruikt in de ergotherapiebehandeling om jou inzicht te geven en bij te sturen op leefstijl. Maar de Garmin is geen goedgekeurd medisch instrument voor verdere diagnostiek. Bij afwijkende waardes of bij opvallende zaken zal dan ook altijd mijn advies zijn aanvullend onderzoek te laten doen en langs te gaan bij je huisarts. Maar de garmin gebruiken als leidraad is zeker iets wat jou kan helpen in jouw herstel proces.
Binnen de therapie mag jij het instap model van de Garmin gebruiken van de praktijk voor ongeveer twee weken. In deze twee weken moet je globaal bijhouden wat je hebt gedaan én het horloge dag en nacht dragen. De keer erna lezen we de gegevens samen uit in de praktijk uit en leggen we jouw dagplanning ernaast. We analyseren de uitkomsten en stellen samen verbeteracties op, waar jij opnieuw 1 à 2 weken mee aan de slag kan. Na deze periode wordt gekeken of jij dit een prettige manier vindt om jouw herstel verder vorm mee te geven of dat je toch liever een andere methode prefereert. Of dit bij iemand past is persoonsafhankelijk. De een vindt het super fijn om het herstel meetbaar te maken. Maar de ander raakt onderweg gefrustreerd. Als het iemand in de weg zit, stoppen we met deze methode en gaan we opzoek naar wat er voor jou wel past.
Ben jij benieuwd of dit bij jou past? En wil jij uitproberen of dit jou helpt te herstellen? Laat het ons weten.